Pułapki myślenia [Cytaty] | D. Kahneman

Subiektywny wybór cytatów z książki Davida Kahnemana pt. Pułapki myślenia.

Wprowadzenie

Ludzie najczęściej oceniają ważność kwestii społecznych na podstawie tego, jak łatwo im przywołać z pamięci jakieś przykłady – to zaś w dużej mierze zależy od tego, ile uwagi danej kwestii poświęcają media.

s. 17

W historii każdego sukcesu dużą rolę odgrywa szczęście; prawie zawsze w takiej historii łatwo wskazać drobną zmianę, która zamieniłaby osiągnięcie nadzwyczajne w po prostu mierne.

s. 18

Zwłaszcza trafne oceny intuicyjne ekspertów można lepiej wyjaśnić skutkami długoletniej praktyki niż działaniem heurystyk.

s. 20

Ludzie mają skłonność do przeceniania swojego zrozumienia rzeczywistości, a niedoceniania roi, jaką w rozwoju wydarzeń odgrywa przypadek.

s. 24

Poznaj bohaterów opowieści

Kiedy myślimy o samych sobie, utożsamiamy się z Systemem 2, czyli „ja” świadomym, rozumującym, mającym przekonania, decydującym, co myśleć i robić. Ale choć System 2 ma poczucie, że to on jest autorem działań, prawdziwym bohaterem książki jest System 1.

s. 31

Po angielsku „zwracać uwagę” to pay attention, czyli dosłownie „płacić uwagą”. Jest to trafna metafora; mamy do dyspozycji ograniczony budżet uwagi, który możemy rozdzielić między różne zadania, a kiedy budżet zostaje przekroczony, zadanie kończy się niepowodzeniem. Czynności wymagające umysłowego wysiłku mają tę cechę, że kolidują ze sobą, przez co wykonanie kilku takich czynności naraz jest trudne lub wręcz niemożliwe.

s. 34

Eksperyment z gorylem ilustruje dwa ważne fakty dotyczące umysłu: nie tylko jesteśmy czasem ślepi na rzeczy oczywiste, ale do tego jesteśmy ślepi na własną ślepotę.

s. 36

Uwaga i wysiłek

Jeśli uwaga jest rodzajem waluty, co właściwie kupujemy, kiedy ją wydajemy?

s. 51

Na szczęście działania poznawcze ludzkiego umysłu nie zawsze są przykre i zdarza się, że ktoś przez długi czas podejmuje znaczny wysiłek, nie musząc przy tym korzystać z siły woli. Najwięcej badań nad stanem takiej właśnie niewymagającej wysiłku uwagi przeprowadził Mihaly Csikszentmihalyi, który zaproponował na jego określenie termin flow (pochłonięcie, zaabsorbowanie).

s. 57

Maszyneria skojarzeniowa

Jak wskazują najnowsze wyniki badań nauk kognitywnych, akty poznawania mają naturę cielesną – myślimy ciałem, a nie samym mózgiem.

s. 72

Zjawisko to nazywamy „efektem torowania” (ang. priming effect): mówimy, że idea PICIA toruje ideę WODY, a CHĘĆ toruje WOLĘ.

s. 73

Nie dowierzasz, że te wyniki dotyczą ciebie, bo nie wiążą się z twoim subiektywnym doświadczeniem. Jednak twoje subiektywne doświadczenie to w większości opowieść, którą twój System 2 opowiada sobie samemu na temat tego, co się wokół ciebie dzieje. Zjawiska torowania powstają w Systemie 1 i nie masz do nich świadomego dostępu.

s. 79

Łatwość poznawcza

Nowe słowo łatwiej zostanie uznane za znajome, jeśli zostanie nieświadomie utorowane – np. przez wyświetlenie go na kilka milisekund przed testem – albo jeśli zostanie ukazane w większym kontraście niż inne słowa na liście.

s. 85

Jeśli chcesz być uważany za osobę wiarygodną i inteligentną, nie używaj skomplikowanego języka tam, gdzie wystarczy prosty.

s. 87

Pamiętajmy, że System 2 jest leniwy, więc wysiłek umysłowy budzi w nas niechęć. Jak tylko się da, odbiorcy starają się unikać rzeczy kojarzących się z wysiłkiem, w tym źródeł mających skomplikowane nazwy czy nazwiska.

s. 88

Skąd wiesz, że jakieś zdanie jest prawdziwe? Jeśli ma silny związek logiczny lub skojarzeniowy z twoimi przekonaniami czy preferencjami, ewentualnie pochodzi ze źródła, które lubisz i któremu ufasz, w twoim umyśle pojawi się wrażenie łatwości poznawczej.

s. 89

Kreatywność to nic innego jak wyjątkowo sprawna pamięć skojarzeniowa.

s. 93

Gdy System 2 jest zajęty, jesteśmy skłonni wierzyć prawie we wszystko.

s. 111

Często nie bierzemy pod uwagę, że być może nie znamy jakichś ważnych faktów potrzebnych do trafnego osądu: Istnieje tylko to, co widzisz.

s. 119

Przejrzałam 2/3 książki, wiele zaznaczonych cytatów pominęłam, bo wpis byłby zbyt długi. Może jeszcze kiedyś do niej wrócę, bo Pułapki myślenia to jest genialna książka i zdecydowanie warto od czasu do czasu sobie ją przypominać.

Polecam Ci także książkę Psychologia tłumu.

Tytuł: Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym
Tytuł oryginału: An Artist of the Floating World
Autor: Daniel Kahneman
Tłumaczenie: Piotr Szymczak
Wydawnictwo: Media Rodzina
Data wydania: 2012
ISBN: 9788372786777
Liczba stron: 667