Mini wykłady o maxi sprawach | L. Kołakowski

Otworzyłam Mini wykłady o maxi sprawach na wyrywkowym akapicie i wiedziałam, że muszę to przeczytać. Książka ta to zbiór tekstów o wszystkim. Kołakowski w zwięzły sposób podsumowuje zagadnienia filozoficzne, abstrakcyjne, o których się wie, że istnieją, ale zwykle nie ma czasu o nich myśleć jakoś głębiej. To taki trochę bryk omawiający “trudne tematy” z różnych perspektyw.

Mimo że Mini wykłady o maxi sprawach to kiążka nienowa, to wciąż jest aktualna. Po raz pierwszy niektóre wykłady pojawiły się w telewizji w okolicach 1990 roku. Później przedrukowała je “Gazeta Wyborcza”. Wydanie z 2022 roku zawiera ich trzy serie oraz kilka tekstów nigdzie dotychczas nie publikowanych, lub publikowanych w innych miejscach, ale pasujących tu tematyką.

Warto wiedzieć, że Kołakowski to filozof, którego lata twórczości przypadły na PRL. Przez lata piastował wysokie stanowiska na UW, ale w latach ‘60 wyrzucono go z partii za zbyt stanowczą krytykę władz i ideologii marksizmu (Wiki). W związku z nałożoną cenzurą, wyemigrował i tworzył spoza Polski.

Trudne sprawy

Mini wykłady o maxi sprawach poruszają różnorodną tematykę. Filozof pisze (mówi) o władzy, sławie, równości, kłamstwie, tolerancji, podróżach, cnocie, odpowiedzialności zbiorowej, kole fortuny, zdradzie, przemocy, wolności, luksusie, nudzie, czy matematyce i mistyce.

To właściwie są dokładnie tematy pierwszych dziesięciu wykładów, które składają się na pierwszą serię. Ciekawe, życiowe, interesujące. Gdybym przeczytała je jako nastolatka, byłabym zachwycona. Dzisiaj już jestem trochę bardziej doświadczona i pewne rzeczy są dla mnie oczywiste, ale i tak udało się poszerzyć punkt widzenia na niektóre poruszone tematy.

Różnorodnie

Każdy zbiór różnorodnych tekstów, publikowanych wcześniej w innych miejscach, ma w sobie coś niespojnego. Ten też tak ma, wybrane teksty nie są równe. Ale w moim odczuciu to nie jest coś, co jakoś bardzo przeszkadza. Niektóre z nich są świetne, głębokie i dające do myślenia. A niektóre oczywiste, jak coś, co dorosły człowiek powinien już wiedzieć z doświadczenia i własnych przemyśleń. 

Dlatego uważam, że to trochę książka dla młodzieży. Prostym językiem wyjaśni złożoności pewnych idei, problemów, czy rzeczy, które się w życiu przytrafiają. Kołakowski dobrze i zrozumiale tłumaczy i pokazuje, jak można do tych zagadnień podchodzić i co należy o nich wiedzieć, żeby wyrobić sobie własną opinię. I to jest fajne.

Niefajne jest to, że wydawca olał przypisy. Ja kumam, że te teksty tak były publikowane oryginalnie. Ale ja bym chciała się dowiedzieć, co to za film Jacopettiego przytacza Kołakowski i skąd wzięło się wiele innych twierdzeń. Wydanie z dodanymi przypisami miałoby mega wartość dodaną. A gdyby jeszcze okrasić to jakimś krótkim wstępem o autorze, to by było w ogóle super, a tak jest tylko tak sobie.

Bryk, ale warto

Mini wykłady o maxi sprawach na pierwszych stronach zrobiły na mnie wrażenie. Niestety im dalej w las tym ciemniej. Całościowo więc odbiór mam taki, że jest to książka interesująca, ale raczej przeciętna. Pomimo wysiłków zapamiętam z niej tylko niektóre główne myśli. Niektóre rozważania mnie w ogóle nie przekonywały. Były albo bez podsumowań, albo końcówka przekazywała pałeczkę podsumowania komuś innemu, np. teologom. 

Ostatecznie doszłam do wniosku, że Kołakowski myślał fajnie, ale w tej formie nie są te myśli jakioś bardzo pogłębione i odkrywcze. Zresztą autor zdaje sobie sprawę, że nadmiernie spłyca niektóre rozważania, czy pisze o rzeczach mniej lub bardziej oczywistych. Np. każdy wie, czym są stereotypy. Ale czy na pewno? O tym się przecież jakoś specjalnie nie rozmawia, po prostu nabywa się tę wiedzę przez osmozę. Albo kara śmierci. Jakie są za, a jakie przeciw?

Ale największą wartością tej książki jest to, że filozof umie w trafne zdania. Potrafi zgrabnie podsumować jakieś skomplikowane idee. I to jest cenne, nawet kosztem skrótów i spłyceń.

Może Cię także zainteresować: Czy będziesz wiedział, co przeżyłeś

Tytuł recenzji: Lektura dla ciekawskiej młodzieży
Subiektywna ocena: 7/10
Tytuł: Mini wykłady o maxi sprawach
Autor: Leszek Kołakowski
Wydawnictwo: Znak
Data wydania: 2022 (pierwsze wydanie 2003, ale teksty drukowane ok 1990)
ISBN: 9788324065356
Liczba stron: 288
Nakład: