Heretycy, buntownicy, wizjonerzy | K. Jałochowski

Heretycy, buntownicy, wizjonerzy | K. Jałochowski

Heretycy, buntownicy, wizjonerzy. 22 podróże z największymi umysłami naszych czasów

Skąd czerpać inspiracje? W moim odczuciu najlepsze są do tego przemyślenia i dokonania ciekawych ludzi. Dobrze jest trafić na coś, co wyrwie z codzienności i pokaże, że są tacy, którzy myślą inaczej. Heretycy, buntownicy, wizjonerzy jest właśnie taką książką. To zbiór wywiadów i felietonów na temat współczesnych myślicieli zajmujących się fizyką i filozofią, wydrukowanych w “Polityce”, w latach 2010-2018.

Nie byłyby to wywiady tak dobre, gdyby nie sam ich autor – Karol Jałochwoski, który sam z wykształcenia jest fizykiem. Potrafił zadawać trafne pytania i tak sformułowane, żeby odpowiedzi rozmówców były proste i zrozumiałe dla dyletanta czytelnika.

Dzięki temu dowiedziałam się o wielu rzeczach totalnie spoza codziennej bańki. Rozmowy przybliżają esencję myślenia out of the box, otwartości na nowe idee, to jak wpływa towarzystwo odpowiednich ludzi i jaka to jest właściwa atmosfera wspierająca rozwój. 

Fizyka, nauka, wiara…

Naukowcy opowiadają o bardzo skomplikowanych kwestiach, np. relacjach wiara-nauka, o teoriach powstania świata, o możliwych wyjaśnieniach wielkiego wybuchu, końcu wszechświata, ciemnej materii, o tym, czym jest w ogóle nauka, i tym, że pomimo wielu prób nadal niewiele o świecie wiemy i słabo go rozumiemy, choć wydaje nam się, że jest inaczej.

Bardzo ciekawy wywiad z Susan Blackmore przybliża teorię memetyki, i istotę memu, jako czegoś podlegającego powieleniu. Blackmore przekonuje, że cała cywilizacja i w ogóle prawie wszystko jest zbudowane w oparciu o kopiowanie zachowań i wiedzy. Memem jest umiejętność rozpalania ognia, czy powtarzanie dźwięków (mowa), które ludzie modyfikują tworząc bardziej skomplikowane struktury. Bardzo to ciekawe, bo zmieniło moje postrzeganie procesie uczenia się, który opiera się przecież właśnie o powtarzanie umiejętności innych.

Wiedza zmienia perspektywę

Heretycy, buntownicy, wizjonerzy są upchani ideami i teoriami. Jedna z moich ulubionych dotyczy praw fizyki – jest to możliwe, że w różnych częściach wszechświata są różne, a nawet że mają zdolność do pewnej modyfikacji z biegiem (długiego) czasu. Fascynuje mnie ta myśl, bo sprawia, że coś, co wydawało mi się raz na zawsze i niezmienne, wcale takie nie musi być.

Uelastyczniło się też moje podejście do oceny możliwości bądź niemożliwości realizacji pewnych pomysłów. Być może nierealne rzeczy, wcale nie są takie nierealne, jak się może wydawać. Inne wywiady w tej książce przekonują z kolei, żeby nie przywiązywać się za bardzo do poczucia pewności, że mamy rację, bo wcale jej nie musimy mieć. 

Heretycy, buntownicy, wizjonerzy. 22 podróże z największymi umysłami naszych czasów

Słuchać i rozumieć

Niektórzy rozmówcy Jałochwoskiego mają kontrowersyjne poglądy. Czytając o tym zdałam sobie sprawę, że ostatnio mam wokół siebie coraz mniej osób, które umieją rozmawiać z kimś, kto się z nimi nie zgadza. A to cenna umiejętność. Słuchać i starać się zrozumieć, mimo że coś budzi wewnętrzny sprzeciw. 

Heretycy, buntownicy, wizjonerzy to też książka też o ludziach. O ich odwadze do upierania się przy swoim, przy jednoczesnym braku pewności, że ich teorie są prawdziwe.

Niektóre z tych rozmów są dość stare, np. sprzed więcej niż dziesięciu lat. Z jednej strony trochę mi to przeszkadzało, bo mam poczucie, że stan wiedzy zmienia się dość szybko. Czytanie przestarzałych informacji jest zwyczajnie bez sensu. Ale jak się okazuje, nie dotyczy to aż tak bardzo fizyki i innych tematów poruszanych w rozmowach. Wymagają wieloletnich badań i nie da się ich łatwo udowodnić, bądź obalić. 

Co bym chciała, żeby mi zostało w głowie po lekturze? Przede wszystkim codzienna pamięć o tym, że nie ma nic pewnego na tym świecie, bo każda teoria ma swoje kontrteorie. I jeszcze, że trzeba próbować i walczyć oraz że to, że możemy nie mieć w czymś racji, to nie jest porażka i powód do wstydu. Po prostu nie mieliśmy racji i teraz wiemy dzięki temu więcej. Podejście równie rzadkie, co cenne.


Może Cię także zainteresować: Słowa są jak ptaki, które uczymy śpiewać | Innowatorzy [Cytaty]


Tytuł recenzji: Co to znaczy być człowiekiem?
Subiektywna ocena: 7/10
Tytuł: Heretycy, buntownicy, wizjonerzy. 22 podróże z największymi umysłami naszych czasów
Autor: Karol Jałochowski
Wydawnictwo: Copernicus Center Press
Data wydania: 2019
ISBN: 9788378864295
Liczba stron: 368